Wat is bedrijfscultuur?

- Ewout Langenbarg

Wat is bedrijfscultuur?

Bedrijfscultuur of organisatiecultuur is iets dat elk bedrijf of organisatie heeft. En toch is het een ongrijpbaar begrip. Wat valt er allemaal onder? Waardoor krijgt een bedrijfscultuur vorm? Kun je het bewust beïnvloeden en kun je cultuurelementen die niet bevallen ook weer elimineren? Om antwoorden op al deze vragen te krijgen hebben we eerst antwoord nodig op de hamvraag. Wat is bedrijfscultuur?

Wat is bedrijfscultuur of organisatiecultuur volgens:

Je kunt op vele manieren uitleggen wat bedrijfscultuur is. Er zijn talloze definities, quotes en modellen van te vinden. We deden een greep uit de zoekresultaten op het wereldwijde web om je alvast een beeld te geven.

  • Van Dale:
    be·drijfs·cul·tuur (de; v; meervoud: bedrijfsculturen)
    1 manier waarop de medewerkers in een bedrijf met elkaar en met derden omgaan
  • Wikipedia:
    Organisatiecultuur is de verzameling van normen, waarden en gedragsuitingen die gedeeld worden door de leden van de organisatie en de leden aan elkaar en aan de organisatie bindt.
  • Peter Drucker:
    “Culture eats strategy for breakfast.”

Wat is bedrijfscultuur volgens Goudvisie?

Aan de hoeveelheid verschillende definities en theoretische modellen die er rondom bedrijfscultuur te vinden zijn merk je dat het een breed begrip is. Wij hebben er ook over nagedacht en hebben onze eigen definitie gemaakt. Als je iemand bij Goudvisie de vraag ‘Wat is bedrijfscultuur?’ stelt, is dit is het antwoord dat je krijgt: “Bedrijfscultuur is datgene dat maakt, dat het gaat zoals het gaat.”

Verder zeggen wij ook dat cultuur het meest onderscheidende aspect van een organisatie is. De cultuur van een organisatie maakt dat mensen er wel of niet willen zijn. Het is een moeilijk meetbaar geheel van overtuigingen, veronderstellingen, patronen en groepsdynamiek(en) die binnen (delen van) de organisatie leven.

Hoe krijgt een bedrijfscultuur vorm?

Zet een aantal mensen bij elkaar en er ontstaat vanzelf een cultuur binnen de groep. Dit soort dingen doen wij wel en dit soort dingen doen wij niet. Wij dragen dit soort kleding en spreken elkaar op een bepaalde manier aan. Kom je er als buitenstaander bij, vertellen we je de regels en merk je hoe het hier gaat. Je neemt een deel van het gedrag over, en je neemt ook gedrag uit een andere bedrijfscultuur mee. En misschien kom je wel met een verbeterplan, een idee of een nieuwe regel. Dan breng je iets nieuws aan in de cultuur. Een collega neemt een beslissing die niemand eerder nam, dat een nieuw perspectief op de bedrijfsvisie geeft. Zo is een bedrijfscultuur altijd onder invloed van vele interne en externe factoren en altijd in beweging.

5 Concrete componenten die van invloed zijn op de bedrijfscultuur 
Een groot deel van bedrijfscultuur is dus een onbewuste samenloop van gedrag, situaties, karakters en nog veel meer interne en externe factoren. En er zijn ook minder vage krachten aan het werk in het ontstaan ervan. Deze concrete elementen hebben veel invloed op de cultuur binnen een organisatie.

  • Missie & visie
    Met de hele organisatie gaan we voor deze missie, en daar kijken we zus en zo tegenaan. Dat verbindt alle collega’s met elkaar.
  • Regels
    Het reglement binnen een organisatie bepaalt een groot deel van het gedrag. Iedereen weet hoe ze zich horen te gedragen.
  • Leiders
    De baas, het management of de teamleiders geven het goede voorbeeld. (Of daar gaan we in ieder geval wel vanuit.)
  • Sector
    Hoe is de cultuur in de hele sector? Is het een mannenwereld, een luxe high-end omgeving, formeel of meer ons-kent-ons?
  • De structuur van de organisatie
    Hiërarchisch en gelaagd? Zelfsturende teams? Iets ertussenin? Hoe je met andere collega’s of niveaus in de organisatie omgaat hangt hier nauw mee samen.

Bedrijfscultuur beïnvloeden of veranderen

Het kan voorkomen dat de bedrijfscultuur in jouw organisatie een kant op gegroeid is, die niet wenselijk is. Omdat het bijvoorbeeld een onveilig gevoel geeft om je uit te spreken, of omdat het de productiviteit of goede sfeer belemmert. Logisch dat je in zo’n geval de bedrijfscultuur positief wil beïnvloeden. Kan dat? En hoe doe je dat dan? Kan ik hulp inroepen op het gebied van verandermanagement?

Als je het ons vraagt is het zeker mogelijk een bedrijfscultuur te beïnvloeden, zodat het weer de juiste richting in beweegt. Dit doe je door 1) de bedrijfscultuur in de context van het team, de professionals en de opgave van de organisatie te zetten en 2) een beweging te creëren. De ‘truc’ is, om deze beweging te koppelen aan praktijkvraagstukken waar alle medewerkers in een team of organisatie iets mee hebben. Een thema waarbij ze de voordelen en het nut zien om mee te werken.

In plaats van aan te kondigen “We gaan de cultuur veranderen”, leggen we de focus op een andere verandering of verbetering. In het geval van een omgevingsdienst was dat bijvoorbeeld “We gaan onze werkprocessen herzien naar aanleiding van de nieuwe omgevingswet”. Door via zo’n opgave gesprekken met en over elkaar te veranderen, verander je ook de organisatiecultuur. Je laat met zo’n thema zien hoe het dagelijks werk leuker, efficiënter en beter kan en legt dáár de focus op. Niet op de cultuurverandering.

Een andere manier is ‘de olievlek’. Hierbij begin je klein. Geen groots programma uitrollen waar iedereen in mee moet, maar een klein groepje dat aan een project werkt. De positieve resultaten en de daarbij behorende emoties praten zich (al dan niet begeleid door onze procesbegeleiding) van collega op collega door de organisatie heen. Zo krijg je cultuurverandering die weliswaar langzamer gaat, maar helemaal door de medewerkers zelf gedragen wordt.

Wil jij jouw bedrijfscultuur een andere richting in bewegen

Zijn de manieren die we hierboven noemen ook geschikt in jouw organisatie? Dat hangt af van de situatie. Goudvisie begeleide al diverse bewegingen die de bedrijfscultuur op een positieve manier veranderden. Zo hielpen we een grote universiteit om de kernwaarden tot leven te brengen in de organisatie en wisten we de medewerkers van een andere organisatie te triggeren tot duurzame inzetbaarheid vanuit intrinsieke motivatie. Deze twee voorbeelden hadden allebei een compleet andere aanpak.

Met een maatwerk serious gaming-traject of procesbegeleiding kijken we naar de behoefte, de kansen en de manier die hier het beste bij past. We werken met co-creatie, vertrouwen, voorbeeldgedrag, voorspelbaarheid en ervarend leren en experimenteren. Benieuwd wat we voor jouw bedrijfscultuur kunnen betekenen? Ontdek het met een vrijblijvende sparsessie. Neem contact met ons op voor een afspraak.

Delen via:

Neem contact op met Ewout Langenbarg ewout@goudvisie.nl of bel 06 51853021