Herstel van verwaarlozing: hoe ziet dat eruit?

Wanneer de top van een Verwaarloosde Organisatie besluit naar de schaduwkant van hun organisatie te kijken en langdurig te investeren in herstel zijn er fantastische resultaten te behalen. In deze laatste blog van deze reeks neem ik je mee naar hoe tekenen van herstel eruitzien en welke mooie resultaten er uiteindelijk lonken.

Wanneer de leiding betrokken én duidelijk is

Zoals in mijn tweede blog beschreven valt of staat herstel met het erkennen van verwaarlozing door de leiding. In mijn derde blog beschreef ik hoe belangrijk het is als leidinggevenden begrenzen en verbinden met hun mensen om zo de organisatie weer gezond te maken.

De afgelopen jaren heb ik fantastische voorbeelden gehoord en gezien waarin leidinggevenden betrokken en tegelijkertijd consequent en duidelijk waren. Dit kon omdat zij onvoorwaardelijke steun kregen van hun directeur en/of bestuurder. Deze leidinggevenden werkten gestaag aan het herstellen van vertrouwen in hun teams. Door steeds voorbeeldgedrag te laten zien en met elkaar een einde te maken aan uitzonderingen, relaties en regels in het informele circuit. Dit leidde dan een tijd tot confrontatie of ondermijning van gezag, maar na verloop van tijd zwakte dit af wanneer ook hier de leidinggevende consequent en scherp bleef handelen. Mede gesteund door een herstelde steunstructuur van bedrijfsvoeringsprocessen.

Er kwam langzaam maar zeker dankbaarheid voor terug van medewerkers. Ze wisten weer waar ze aan toe waren (voorspelbaarheid), vonden houvast in regels en structuren die voor iedereen gelden. En het meest belangrijk: medewerkers vonden vertrouwen in zichzelf en hun collega’s weer terug. Daar waar zij gewend waren vanuit (onbewuste) angst te denken en handelen kwam vertrouwen in de plaats. Het is fascinerend hoe groot dit verschil is.

Wat kost herstel?

Niet voor iedereen is de herstelde of herstellende organisatie nog de juiste plek. Afscheid hoort onlosmakelijk bij deze ontwikkeling. Sommige collega’s willen of kunnen niet mee in de nieuwe werkelijkheid en dat gaat niet altijd zonder slag of stoot. Het is zaak om dan ook goed afscheid te nemen en te eren welke bijdrage iemand gehad heeft. Goed afscheid nemen is in veel verwaarloosde organisaties een ondergeschoven kindje en zorgt voor blijvende ‘pijn’ bij teamleden. Systemisch gezien komt deze plek dan namelijk niet ‘vrij’. 

Ook leidinggevenden vertrekken. Het leiding geven aan een Verwaarloosde Organisatie en/of team valt velen zwaar. Dit lukt alleen als je de kracht hebt om tegen de stroom in te gaan. Als je kunt leven met het fijn dat er geen voldoening is op de korte termijn en je mogelijk ook niet door iedereen gewaardeerd wordt voor wat je doet. Als je dit niet kan en wil dragen is het beter om afscheid te nemen.

Wat zie je na herstel?

Wanneer organisaties langzaam gezond worden merk je dat aan een aantal zaken. Prestaties gaan omhoog en de cliënt, patiënt of klant staat weer centraal. Met andere woorden: de focus is verplaatst van intern naar extern. Als je ziek bent wil je binnen blijven, zo werkt dit ook met een ziek organisatiesysteem. Men trekt zich terug. Het is daarom zo mooi om te zien hoe een herstellend systeem weer naar buiten kan gaan. Ik heb voorbeelden gezien van afdelingen die in ‘oorlog’ met elkaar waren weer samen gingen werken door bijvoorbeeld gaten in dienstroosters voor elkaar op te vullen. Ik heb gehoord hoe jarenlang misbruik werd gemaakt van een vakantiedagen-systeem waardoor steeds dezelfde mensen moeilijk op vakantie konden en aan het kortste eind trokken. Hiervoor in de plaats kwamen teamafspraken over hoe met elkaar het systeem eerlijk te benutten. De dankbaarheid was groot omdat dit een grote impact had op medewerkers en hun gezinnen.

Medewerkers hebben in een gezond systeem energie en plezier. Er zijn ideeën om het werk te verbeteren en er is behoefte aan vakontwikkeling. Ook is er veel ruimte voor reflectie en feedback met elkaar. Het zal niet verbazen dat het ziekteverzuim ook lager is.

Mijn oproep aan leiders

Het kost een flinke investering om een organisatie weer gezond te maken. Bloed, zweet en tranen om door te zetten waar je aan begonnen bent. De investering is het altijd waard in mijn ogen. De impact op de organisatie maar ook op mensen zelf is groot. Daarom hoop ik ook dat leiders in organisatie bereid zijn deze investering te doen. Dat vraagt vooruitkijken, geduld, uithoudingsvermogen en veel reflecteren, ook op je eigen blinde vlekken. Hopelijk heb ik met mijn blogs een bijdrage kunnen leveren aan het stimuleren van deze investeringen.

Heb je vragen, opmerkingen, feedback of wil je eens in gesprek over verwaarlozing of ontwikkeling van je teams en/of organisatie?

Neem gerust contact met me op!