Wat voor leider ben jij? Dit zijn de 8 meest voorkomende leiderschapsstijlen

Elke leider heeft zijn eigen stijl. Onbewust of bewust. Het loont zich om je erin te verdiepen. Als je de belangrijkste leiderschapsstijlen eenmaal kent, kun je ze ook toepassen. Benieuwd naar de kenmerken, voor- en nadelen van de verschillende manieren van leidinggeven? Lees het blog om te ontdekken welke leiderschapsstijl het meest op de jouwe lijkt en wat je kunt leren van de andere stijlen.

De 8 meest voorkomende leiderschapsstijlen 

Je hoeft jouw leiderschapsstijl natuurlijk niet in een hokje te stoppen. Gebruik van alle stijlen de elementen die passen bij jouw persoonlijkheid en je doelen. Zo ontwikkel je jouw eigen stijl van sturing en leidinggeven.

Dit zijn de 8 meest voorkomende stijlen van leiderschap.

1. Democratisch leiderschap
2. Dienend leiderschap
3. Transformationeel leiderschap
4. Strategisch leiderschap
5. Autocratisch leiderschap
6. Transactioneel leiderschap
7. Coachend leiderschap
8. Bureaucratisch leiderschap 

1. Democratisch leiderschap 
Een ander woord voor deze leiderschapsstijl is participatief leiderschap. Ben jij een echte teamspeler? Misschien ben jij dan een democratische leider. Als vriendschappelijke manager zet je je teamleden op de eerste plaats. Zoals het woord democratisch al doet vermoeden, betrek je het team zoveel mogelijk bij besluitvorming. Verder geef je vaak blijk van waardering. Je teamleden voelen zich gehoord en weten dat ze meetellen binnen de organisatie. Je bouwt er vertrouwen mee op en maakt goed gebruik van de kwaliteiten in het team. Dit is vooral fijn als er teamleden met veel kennis en/of ervaring zijn waarbij je kennisdeling wil stimuleren.

Een nadeel van deze leiderschapsstijl is zoveel mensen zoveel meningen. Bij besluitvorming is het niet altijd mogelijk om tegemoet te komen aan alle belangen of meningen binnen het team.

2. Dienend leiderschap
De gouden regel voor dienende leiders is dat je leidinggeeft aan anderen zoals jij het liefst leiding zou willen ontvangen. Je neemt een faciliterende rol aan en zorgt ervoor dat iedereen zijn taken en verantwoordelijkheden goed kent. Je regelt alles wat zij nodig hebben om hun werk goed te kunnen doen. Dat kan praktisch zijn zoals een goede laptop, vervoer of software. Maar ook als er training en ontwikkeling nodig is of hulp bij het inrichten van de werkzaamheden. Om dit goed te kunnen doen is het belangrijk dat je regelmatig één op één met je teamleden in gesprek gaat. Zo blijf je overal van op de hoogte en kun je anticiperen op de behoeften. Met deze managementstijl bouw je veel respect op, als je het goed doet. Dat helpt ook om de prestaties te verhogen.

Een uitdaging kan zijn om zelf de regie te houden, een belangrijke vaardigheid in deze stijl. 

3. Transformationeel leiderschap 
Haal jij uit je teamleden wat erin zit? Doe je dat door zelf gedreven en gefocust aan doelen te werken en je teamleden ook inzicht te geven in deze doelen? Misschien ben jij dan iemand die vooral bezig is met transformationeel leiderschap. Het heeft parallellen met verandermanagement. Je moedigt aan en daagt de teamleden steeds opnieuw uit om buiten hun comfortzone te gaan. Zo ontwikkelt het team zich in vaardigheden én resultaten. Dit kan een succesvolle groeistrategie zijn, als je voldoende waardering geeft en de persoonlijke leercurves van je teamleden niet uit het oog verliest.

Een nadeel is dat als je dat niet doet, stress op de loer ligt als gevolg van een te hoge werkdruk. Op de langere termijn is dat niet goed voor de teamleden die ook steeds minder zullen presteren hierdoor.

4. Strategisch leiderschap
Leidinggeven in de richting van het hogere doel van de organisatie. Dat heeft te maken met de core business en hoe dat kan groeien. Alle neuzen dezelfde kant op, en tegelijkertijd zorgen dat je teamleden of medewerkers lekker in hun rol en in het team zitten. Dat is een typisch strategische leiderschapsstijl. Je faciliteert stabiele arbeidsomstandigheden en de juiste middelen om iedereen hun werk goed te kunnen laten doen. Deze leiderschapsstijl wordt door sommigen vergeleken met schaken op vele borden tegelijk. Als je er goed in bent is het een win-win situatie voor organisatie en medewerkers.

Een nadeel kan zijn dat er te veel op lange termijn wordt gekeken waarbij het korte termijn uit het oog wordt verloren, en het kan dat er te weinig praktisch naar oplossingen van problemen wordt gekeken. 

5. Autocratisch leiderschap

Bij dit leiderschap worden de beslissingen door één leider genomen, zonder input van anderen. In gevaarlijke of crisissituaties waar geen ruimte is voor fouten is dit de leiderschapsstijl die je nodig hebt. Denk aan een leidinggevende rol op de eerste hulp in een coronagolf, of een commandant met zijn peloton aan de frontlinie. Knopen doorhakken en zo veilig mogelijk door. Doen wat nodig is, zonder te vertragen. 

Een nadeel van dit leiderschap is dat mensen zich in een autocratische organisatie vaak niet betrokken of gehoord voelen. Ze gaan hierdoor ook minder snel voor hun autocratische leider door het vuur. 

6. Transactioneel leiderschap
Je motiveert je teamleden hun werk zo goed mogelijk te doen door met beloningen te werken. Bij goed presteren staat er een provisie, bonus of andere incentive tegenover. De beloning kan ook een promotie zijn. Deze leiderschapsstijl is een manier om je teamleden te motiveren hun volledige potentieel te benutten. Het is ook een fijne leiderschapsstijl als teams succesvol zijn en je ze hiervoor wilt belonen. Het motiverende wedstrijdelement is een effect dat wij ook in onze serious games gebruiken. Voor een gezonde concurrentie tussen de collega’s onderling.

Een nadeel is dat het enorm stressvol is voor minder presterende medewerkers of nieuwelingen die nog niet volledig op stoom zijn. In die gevallen kan het zelfs averechts werken.

7. Coachend leiderschap
Een coach (denk maar aan sport) richt zich op de verschillende talenten en vaardigheden van alle individuele teamleden en hoe de teamleden hier het best mee samenwerken. Dat laatste vraagt om strategisch denken en ontwikkeling van de communicatie binnen het team. In plaats van de nadruk op gezamenlijke doelen te leggen ga je als coachend leider meer voor groei en succes van alle individuele medewerkers. Door gebruik te maken van ieders kracht in de samenwerking versterk je het hele team op een toekomstbestendige manier. Dit is ook één van de soorten leiderschap die de medewerkerstevredenheid op de lange termijn waarborgt. 

Een nadeel kan zijn dat het alleen werkt alleen als anderen openstaan om dit soort leiderschap te ontvangen, en het is tijdsintensief. Daarnaast steunen coachende leiders ook sterk op relaties, wat moeilijk kan zijn als er geen teamchemie is.

8. Bureaucratisch leiderschap
Met een systeem van vaste regels en procedures voor besluitvorming, de uitvoering van taken en het zorgdragen voor verantwoordelijkheden houd je zicht op alles wat er speelt. Door alle medewerkers verplicht gebruik te laten maken van de formele regels en procedures loopt alles zoals het moet lopen. Deze leiderschapsstijl werkt goed op plaatsen waar het naleven van de regels heel belangrijk is of bijvoorbeeld in een administratieve omgeving. Je houdt hiermee het overzicht en werkt consistent aan de resultaten.

Ee nadeel kan zijn dat er een gebrek aan vrijheid en eigen inbreng kan worden ervaren en dat is vaak niet bevorderend voor de factor werkgeluk. Ook worden teamleden niet gestimuleerd om het meeste uit hun talenten te halen of te werken aan innovaties.

Leiderschapsstijlen binnen jouw organisatie onder de loep nemen?

Bij Goudvisie zien we het ontwikkelen van de leiders binnen een organisatie meer als een beweging dan als een programma. Omdat elke organisatie anders is en om ander leiderschap vraagt is het net als onze andere ontwikkeltrajecten altijd maatwerk. We kijken vanuit verschillende perspectieven naar leidinggeven en leiderschapsstijlen en geven de leiders de regie over hun eigen ontwikkeling. Natuurlijk plaatsen we het leiderschap ook in de context van de organisatie en haar doelen. 

Meer weten over maatwerk leiderschapstraject van Goudvisie? Neem contact op.