Serious gaming: 5 inspirerende voorbeelden

Serious gaming is leren, kennis en vaardigheden opdoen of inzichten verkrijgen door middel van een spel of game. Waarom dan niet gewoon een training of workshop volgen? Omdat een serious game leuk is om te doen, je op een actieve manier met de stof bezig bent en je naderhand preciezer kunt reflecteren. Allemaal elementen waardoor de inhoud beter beklijft en deze methode een sterke toegevoegde waarde heeft bij het leren. En de mogelijkheden? Die zijn eindeloos. Met dit blog krijg je een idee.

Is jou nog niet duidelijk wat serious gaming is? In dit blog leggen we het uitgebreid uit. Weet je wél wat het is, maar heb jij serious gaming nog niet ervaren? Dan is het nog steeds lastig om je er een voorstelling van te maken. Tot nu toe dan. Want in dit blog vind je vijf serious gaming-voorbeelden die wij ontwikkelden. Met deze games laten we je een greep uit de enorme hoeveelheid mogelijkheden zien. En misschien inspireren we jou wel tot een goed idee over een vraagstuk binnen jouw organisatie of om met ons een serious game uit te proberen. Want de impact van gaming kan je alleen maar ervaren.

1. Een digitale en interactieve serious game over veiligheid

Voor een civieltechnische organisatie is veiligheid tijdens het werk van levensbelang. Over dit onderwerp is het aanbod in trainingen en cursussen overvloedig. Maar hoe kun je veiligheid zowel bewust als onbewust een hoofdrol laten spelen op de werkvloer? Ons antwoord? Door deelnemers iets te laten ervaren in plaats van het ze alleen te vertellen. Een actieve leervorm en ervaring die je bijblijft is dé manier om een boodschap of informatie te internaliseren bij de medewerkers.

Om dit te realiseren ontwikkelden we een digitale game. Met teams van maximaal vier personen speel je acht levels waarin je kennis over veiligheid en bijbehorend gedrag wordt getoetst. Samen met je team ga je op zoek naar oplossingen. Het testen van de interne, veelvoorkomende cultuurelementen maakt dit écht een game van deze organisatie. Deze game heeft geen programmering met een vaststaande uitkomst, zoals je misschien zou verwachten. In plaats daarvan eindigt het met een verrassingseffect: twee keer een live rollenspel in een call met een acteur. Zo kun je de nieuwe kennis direct toepassen en krijg je daar feedback op.

2. Serious gaming voor sociale cohesie op middelbare scholen

Sardes is een onderzoeks- en adviesbureau op het gebied van onderwijs, opvang en opvoeding. Hun vraagstuk ging over het vergroten van sociale cohesie. Met andere woorden: het dichter bij elkaar brengen van leerlingen in de tweede klassen van 50 middelbare scholen. De serious game die wij samen met hen ontwikkelden heeft de vorm van een gratis te downloaden, interactieve pdf.

Gedurende een lesuur zetten de leerlingen samen reddingsacties op touw om een grote ramp te voorkomen. Kleine opdrachten die op de lachspieren werken zoals ‘strik in duo’s elkaars veters met één hand’ worden afgewisseld met grotere onderwerpen zoals onwenselijk gedrag en hoe de leerlingen dit samen kunnen voorkomen.

Bij elke game is het belangrijk dat we de context en de gedachtenwereld van de gebruiker goed doorgronden. Om dat voor 14-jarigen te doen hebben we samengewerkt met twee klassen. De betrokkenheid en harde werk van deze leerlingen was niet alleen leuk en mooi om te zien. En het hielp ons om een verhaal te maken dat helemaal aansluit op hun leefwereld.

3. Serious gaming-voorbeelden met een bordspel

Een serious game in een vertrouwd jasje. We hebben vele serious bordspellen gemaakt die je als groep zelfstandig speelt en/of waarbij een begeleider het voortouw neemt. Serious gaming-voorbeelden in de vorm van een bordspel zijn Feedback the Challenge (over feedback geven en ontvangen), Huis van Licht en Schaduw (over samenwerken) en Ronde tafel der Wijzen (over vergaderen). Deze laatste is een mooi voorbeeld om nader toe te lichten.

Het doel van het spel is om de kwaliteit van vergaderingen en andere overlegmomenten te verbeteren. Gedurende twee uur neemt het spel je mee in een mythisch verhaal. Onderweg komen er allerlei dilemma’s voorbij, die allemaal gaan over goed overleggen. De thema’s rond overleggen waar je normaal gesproken in vastloopt (zoals efficiënt gebruik van tijd, conflicten en spanning, besluitvorming en betrokkenheid) worden gespiegeld in het meeslepende verhaal. In de reflectie naderhand bespreek je deze onderwerpen aan de hand van de heldere voorbeelden uit het spel. Een eventuele begeleider helpt na de serious game om valkuilen in het gesprek te ontwijken.

4. Maatwerk bordspel als tool om input te verzamelen

Voor een provincie maakten wij een bordspel dat helpt om zicht op de vraagstukken van toekomst te krijgen. Door het spel met hun partners te spelen, halen ze input bij hen op over mogelijke uitdagingen voor het jaar 2050, verdeeld in vier thema’s.

De deelnemende teams strijden binnen acht scenario’s met elk zes vragen om bouwstenen. De antwoorden op die vragen moeten in een werkvorm en onder tijdsdruk ingevuld worden. En zodat de provincie de input op een later moment kon gebruiken werd deze input opgeslagen. Aan het einde bouwen ze met de bouwstenen een zendmast waarbij het team met de hoogste mast de winnaar is. Met gebruikmaking van de besluitvormingsmethode deep democracy zorgt het spel ervoor dat alle deelnemers zich gehoord voelen, afwijkende meningen op tafel komen en kennis gestapeld wordt.

5. Feedback the challenge

Het geven en ontvangen van kwalitatieve feedback verbetert de communicatie, werksfeer en de werknemerstevredenheid. De meeste managers kennen de regels van feedback. En toch blijft het toepassen ervan lastig. Met Feedback the challenge ga je geen uur of dag, maar enkele weken aan de slag met onderwerpen die bijdragen aan een goede feedbackcultuur.

Met een routekaart, spelende werkvormen en opdrachten haalt de game het gemak en het ongemak binnen het feedbackproces naar boven. Gedurende het spel krijg je theorie, maak je een analyse, ga je uitproberen, observeren en evalueren. Al doende zie je de belemmeringen en kansen steeds scherper en wordt de onderlinge communicatie makkelijker en kwalitatief beter.

Deze vijf voorbeelden waren nog maar een fractie van de talloze mogelijkheden van serious gaming. Deze vormen en elementen van serious gaming hebben we nog niet eens genoemd: virtual reality, opgavegericht werken, acteurs, escaperooms, ontwikkelingsgericht of juist meer gericht op gedrag. Je kunt -letterlijk- spelen met thema’s zoals inclusie, vitaliteit, samenwerking, onboarding, leiderschap… en nog veel meer. 

Met serious gaming kan je bijna alle kanten op. Benieuwd of jouw vraagstuk geschikt is om een serious game op los te laten? Daar komen we graag samen met jou achter. Neem contact met ons op voor een vrijblijvende sparsessie.