KIJK! Reflectie in crisistijd.

Reflectie in crisistijd?

Dagelijks spreek ik professionals en leidinggevenden, voornamelijk uit zorg en onderwijs. Het klinkt misschien gek in deze tijd, maar ik geniet van deze gesprekken. De gesprekken gaan vaak direct naar de kern; hoe gaat het met jou, wat zie en ervaar je om je heen, wat gebeurt er binnen je organisatie?

Universele eerste stap

In veel van de gesprekken gaat het ook al over ‘morgen’. Hoe gaan we verder na het corona-virus? Hoe ziet het ‘nieuwe normaal’ er uit? Er worden taskforces en werkgroepen samengesteld die een plan moeten maken. Maar waar begin je?

Er is geen vast stappenplan, de route naar morgen verschilt per organisatie. Allereerst is de context overal anders. Het verschilt nogal of jij op dit moment een restaurant, adviesbureau of een supermarkt hebt. Daar komt bij dat we niet weten hoe morgen er uit ziet. Als ik toch een universele eerste stap zou mogen formuleren waar je op dit moment al mee kunt starten, dan is dit kijk en reflecteer.

Waarom reflecteren tijdens een crisis?

Reflecteren is een mooi woord voor goed kijken en een manier om je eigen ervaringen te begrijpen, te analyseren en er betekenis aan te geven. Het gaat over het gadeslaan wat er in jou en je omgeving gebeurt.

Crisis en reflectie, is dat dan geen paradox? Is een advies om te reflecteren in crisistijd niet zoiets als vanaf de kant naar een drenkeling roepen “wat kun je hiervan leren?”. Dat idee kan ik me goed voorstellen. Zeker als professional in de zorg die druk bezig is om het hoofd boven water te houden.

Drie redenen waarom reflectie nu belangrijk is en enkele handvatten om concreet aan de slag te gaan vind je in onze download ‘Kijken | 4 creatieve vormen voor reflectie’.

Reflectie als startpunt

Hoe kun je reflectie nu inzetten als startpunt richting ons nieuwe normaal? Vanuit Goudvisie gaan we de komende weken enkele concrete handvatten met je delen die je direct kunt inzetten binnen jouw organisatie. Hier alvast enkele eerste tips.

• Geen hoog-over groepjes a.u.b
  Als we iets hebben gezien in de afgelopen weken dan is het de kracht van de professional. Van de docent die vanuit passie voor zijn studenten over zijn digi-fobie heenstapt en als eerste online colleges verzorgt tot de uitgeputte Italiaanse verpleegkundige die symbool werd voor deze groep (nieuwe) helden. Als je binnen jouw organisatie vanuit reflectie aan de slag gaat met ‘morgen’ geef dan niet de hoofdrol aan leidinggevenden, bestuurders of (nog erger:) extern adviseurs. Maar geef vooral de professional alle ruimte.
• Diversiteit in perspectieven.
  Reflecteren en vooruitkijken naar morgen wordt innovatiever, scherper en beter als je diversiteit aanbrengt in de perspectieven die je bij elkaar brengt. Hoe kan je binnen jouw organisatie plekken creëren waarin je onverwachte en verrassende perspectieven tegenkomt. Waar je professionals uitdaagt om vanuit reflectie hun nieuwsgierigheid achterna te gaan, met als enige criterium: het moet ons morgen beter maken. Begrensd in tijd, maar niet in resultaat.
• Re-gnosis 
  “Let’s imagine a situation in autumn, let’s say in September 2020. We are sitting in a street cafe in a big city. It is warm and people are walking down the pavements again. Do they move differently? Is everything the same as before? Does the wine, the cocktail, the coffee taste like it used to? Like it did before Corona? Or even better? Looking back, what will we be surprised about?”.

Matthias Horx schetst in zijn artikel “The Post Corona world” een sprankelend en hoopvol perspectief voor de wereld na corona. Hij maakt hierin gebruik van een reflectietechniek waarin hij vanuit de toekomst terugkijkt naar vandaag. Een hele mooie manier om met een groep aan de slag te gaan met reflectie én met morgen.

Een laatste tip: kunst! Enige tijd geleden was ik met Julia – een van mijn 4 dochters – een weekend in Den Haag. Nummer 1 op ons lijstje was Escher in het voormalig winterpaleis van koningin Emma. Escher is een van de bekendste grafische kunstenaars ter wereld. Hij speelt in zijn werken met perspectief, ruimte en werkelijkheid. Kunst dwingt je om vanuit meerdere perspectieven te kijken, kunst toont je hoe complex de wereld is, kunst ontregelt en brengt je blik van binnen naar buiten.

KIJK!

Zelf of met je team aan de slag met reflecteren? In onze download vind je concrete handvatten, tools en 4 creatieve werkvormen.