Motivatie en gedragsverandering via serious gaming

Hoe kan ik gaming inzetten om motivatie te stimuleren?

Stel eens voor dat je tegen iets aanloopt, een ingewikkeld plan, veel belangen rondom een besluit of het niet kunnen vinden van de oorzaak. Wat doe je dan? Blijf je (en het team) hangen in hetzelfde gedrag en blijft het moeizaam verlopen? Serious gaming kan dit soort momenten inzichtelijk, leuk en leerzaam maken. Lees in dit blog hoe.

Uitzoomen op oorzaak en gevolg

Als je tegen iets aanloopt, vertoon je bepaald gedrag. Wat je vervolgens doet heeft een gevolg. Iets spannends aangaan wat goed uitpakt kan een dopamineshot opleveren. De oplossing hebben na uren zwaar zoekwerk ook. Het kan natuurlijk ook zijn dat je een tegenslag moet verwerken. Kort gezegd heb je in het werk vaak te maken met een stimulus die jouw gedrag verandert. Het gedrag levert een consequentie op. 

Een focus op positief gedrag

Serious games kunnen ervoor zorgen dat je een volgende keer bij dezelfde stimulus anders, positief, reageert, doordat serious games zich focussen op de interactie tussen gedrag en consequenties. Daar is namelijk het leerproces en daar ontstaan de inzichten. Een game kan perfect benadrukken wat belangrijk is, doordat het gedrag ontlokt, belicht en beloont. Is samenwerking bijvoorbeeld belangrijk? Dan richt je de game zo in dat samenwerken noodzakelijk is voor het uitspelen van de game. Alles wat aandacht krijgt, groeit.

Beloningen voor wenselijk gedrag

Wenselijk gedrag kun je in een serious game motiveren door gebruik te maken van beloningen (consequenties). Denk bijvoorbeeld aan een beloning voor degene die als eerste incheckt, degene die een taak als eerste af heeft of degene die de meeste samenwerking opzoekt. Je kunt taken, engagement, voltooiing of prestaties belonen met prijzen, badges, niveauverhoging, tokens, punten, spektakel of een shortcut naar de finish. Dit zijn allemaal componenten die het strijden naar de eindstreep motiveren, omdat het plezier en dopamine geeft. Hoe vaker je iemand beloont, hoe meer wenselijk gedrag eigen wordt en hoe groter de kans dat het gedrag buiten de serious game om zich herhaalt. Zo kun je bijvoorbeeld een speler begeleiden via badges: van ‘leerling’ naar de titel ‘Meesterschap in situationeel leiderschap’. Deze speler zal na het spel terugdenken aan waar hij met veel plezier mee heeft geoefend. “Ik heb het al eens met succes gedaan, ik durf nu B te zeggen in deze boardroom.” 

Meer nieuwsgierigheid en meer wenselijk gedrag

Een interessante twist kun je geven door niet alleen spelers te laten strijden voor beloningen die om de hoek loeren, maar ook onverwachte beloningen uit te delen. “Jij krijgt 50 tokens, want je hebt zojuist geverifieerd of een aanname klopt.” “Jij krijgt 60 tokens, want je hebt iemand om zijn mening gevraagd die stil bleef.” Extra trots en plezier is te beleven. Sterker nog, alle spelers raken nog meer gemotiveerd om verder te spelen en wenselijk gedrag te tonen, omdat er vast nog meer onverwachte beloningen zijn te behalen. Meer nieuwsgierigheid is aangeboord.

Dopamine voor iedereen

Belangrijk is dat elk type speler beloningen kan behalen. Met een goede serious game zorg je ervoor dat iemand met een onderzoekende houding net zoveel plezier en kans maakt om te winnen als de waaghals en de dromer. Denk daarom niet alleen aan welk wenselijk gedrag jíj wilt zien, maar vooral vanuit het doel. Is het doel ‘conflicten aan kunnen gaan voor een gedragen plan’? Bekijk dan welke niveaus en welke karakters daar hoe aan kunnen bijdragen. Wat wil je bij individuen zien en wat bij iedereen?

Tot slot

Een serious game is een sterk en leuk middel voor verandering. Door de focus op ‘gedrag en consequenties’ richt het zich op de plek waar het leren plaatsvindt. Met een serious game leer je door te doen, blijf je dicht bij de praktijk en gaat er vanzelf aandacht naar dat wat kan groeien. Met beloningen zorg je voor dopamine in het leren en ontstaat wenselijk gedrag. Onverwachte en verborgen beloningen geven een extra dimensie en plezier aan wenselijk gedrag tonen.
De kern van dit blog? Weet dat het richten op ‘gedrag en consequenties’ een plek is waar je effectief en met plezier kunt werken aan motivatie en gedragsverandering.

Meer lezen over serious gaming?

Serious gaming heeft nog veel meer interessante elementen naast ‘beloningen en wenselijk gedrag’.  In onze andere blogs lees je over magische cirkels, spiegels, terugkoppelingen, orde, saamhorigheid, ongedwongenheid, creativiteit, plezier en experiment.