Reimagine – Gedachte-experiment 5

Reimagine – Gedachte-experiment 5

Sta bij ons aan onze lunchtafel of neem een kijk in onze appgroep en leuzen komen voorbij. Over mannen/vrouwen, over politiek, welvaart, onderwijs, eenzaamheid en overbelaste mantelzorgers.

Wat er nu gebeurt door het coronavirus, maakt extra veel los. Zijn de grote modeketens nu niet medeverantwoordelijk voor de levens van de kledingarbeiders? Is 1,5 meter afstand een privilege? Hoe komt het dat de mensen met een vitaal beroep nu pas waardering krijgen? Steeds meer hoor je dat we de mens weer centraal willen zetten in plaats van de economie.

Al die gedachten triggeren ons om opnieuw idealen te positioneren en opnieuw te kunnen verbeelden hoe het moet; reimagine. Omdat het nu niet lukt om fysiek samen te komen en het, in de hectiek, nog niet altijd lukt om stil te staan om te bedenken hoe het anders moet, hebben wij een reeks gedachte-experimenten die wij de komende tijd met jullie delen.

Wees in onze gedachte-experimenten-reeks ongekaderd. Er is geen feitelijke conclusie, wel alle ruimte voor jou en voor creatief en origineel denkwerk.

De vorige keren dachten we na over hoe de aarde eruit moet zien, wat nodig is voor geluk, hoe om te gaan met meningsverschillen en veranderende meningen.
Deze laatste keer gaat het over je verplaatsen in anderen en het delen van ervaringen. Het is een experiment waar je met een zachter hart de dag mee in kunt stappen. Wat uit dit experiment kun je meenemen naar jouw dagelijkse leven?

Gedachte-experiment 5 – Een zachter hart naar elkaar

Stel dat we allemaal een doos hebben. In de doos zit wat we allemaal noemen: een kever. We mogen niet in elkaars doos kijken. Je mag alleen in je eigen doos kijken en praten over wat daar in zit. Kun je er dan zeker van zijn dat iedereen een kever in zijn doos heeft? En kun je er zeker van zijn hoe iedereens kever eruitziet? De woorden die we gebruiken om dit te beschrijven, zoals ‘kever’, ‘zwart’ of ‘klein’ zijn niet betekenisvol, omdat niemand ooit kan bevestigen wat de ander bedoelt met deze woorden. Het woord ‘kever’ beschrijft wat in de doos zit, maar niet wat het echt is.

Wat dit gedachte-experiment vertelt, is dat we sensaties en ervaringen nooit goed met elkaar kunnen delen. De een zal nooit precies weten wat het verdriet of plezier van de ander inhoudt en vice versa. Ook al gebruiken we met z’n allen dezelfde woorden. We kunnen alleen een aanname doen, omdat woorden een sociale constructie zijn en daarmee begrensd. Dit is te illustreren met een ander voorbeeld: vraag iemand hoe de aarde ruikt als het heeft geregend na lange droogte. De ander zal op slechts een paar geurvergelijkingen kunnen komen. Taal is begrensd.

Wanneer je deze gedachte doorzet, vertelt dit gedachte-experiment het volgende: we zullen nooit weten hoe het is om een ander te zijn dan wijzelf. We weten niet welke kleuren, geuren en smaak de ander beleeft en hoe deze persoon de wereld ervaart. We zullen nooit kunnen verifiëren hoe de ander eenzaamheid ervaart. Dat maakt ook dat we eigenlijk niet kunnen beoordelen of iemand terecht ontevreden of in verwarring is.

We zullen het simpelweg nooit weten. We hebben slechts allemaal het antwoord op onze eigen ervaringen waar geen ander bij kan. We hebben allemaal een unieke ervaring in dit universum. Wat betekent dit experiment voor jou en de omgang met anderen voor vandaag? Word je extra nieuwsgierig of laat je de zaken meer voor wat het is? Lukt het om een zachter hart te hebben naar de ander op de moeilijke momenten of bij onenigheid?

Credits: Dit experiment heet ‘Wittgensteins kever’ en is van Ludwig Wittgenstein (1989-1958), een filosoof gericht op logica, wiskunde, de geest en taal.

Een maatschappelijk vraagstuk oppakken? Sta je te popelen om gedachten en ideeën te delen? 

Bij Goudvisie werken we vaak voor een mooiere maatschappij. Veel van onze projecten zijn voor hogescholen, ziekenhuizen, geestelijke gezondheidszorg en de gehandicaptenzorg. Wil je met ons een maatschappelijk vraagstuk oppakken? Vind hier onze uitnodiging aan jou. Doorloop het reimagine-landschap en mail Shirley – shirley@goudvisie.nl – jouw bevindingen. 

PS Wees niet bang. Het gaat bij ons ook over reizen en wielrennen.