Serieus Spelen – in 6 stappen van vraagstuk naar serious game

Gamificeren van één vraag kan supersimpel zijn

Het maken van een serious game voor een vraagstuk is al snel complex en uitdagend. Gaming experts leggen je dan ook graag uit waarom je dan toch echt een beroep moet doen op hun expertise. Het gamificeren van één vraag kan echter supersimpel zijn. Voeg plezier en een bepaalde spanning/uitdaging aan je interventie toe en je komt al een heel eind.

Wil je het toch wat groter aanpakken? Dan geven we je een inkijkje in ons eigen ontwerpproces. In onze vorige blog gaven we 5 redenen om meer te spelen in organisaties. Lees dit blog hier. Vandaag leggen we je uit hoe je in 6 stappen zelf een vraag kan gamificeren. Deze stappen lijken mooi volgordelijk, maar houd er rekening mee dat je in de praktijk niet altijd dezelfde volgorde volgt. Het is prima als de stappen soms door elkaar of parallel aan elkaar verlopen.

In 6 stappen van vraagstuk naar serious game

1. Vraagstuk | Work in progress
De eerste stap is een paradox. Namelijk samen bepalen wat jullie vraagstuk of opgave is én tegelijkertijd accepteren dat je niet moet wachten en onderzoeken totdat je je vraagstuk perfect kunt verwoorden. Probeer in deze eerste fase met elkaar helder te krijgen wat je opvalt, tegen welk issue je aanloopt en welk gedrag je wel of juist niet ziet. Het is mooi als het jullie lukt om het vraagstuk naar een Hoe-vraag te vertalen, bijvoorbeeld: hoe kunnen we het echte gesprek over werkstress en werkdruk voeren? Of: hoe kunnen we onze overleggen leuker en effectiever maken?

2. Wie is de doelgroep?
We raden je aan om iedere stap met meerdere mensen uit de organisatie te doen, maar dat is bij deze stap extra aanbevolen. Breng verschillende perspectieven samen om jullie doelgroep goed in kaart te brengen. Beantwoord vragen als: hoe gedraagt de ‘persoon’ zich nu en hoe wil je dat ze zich straks gedragen? Welke obstakels en valkuilen zitten in de weg om bij dat gedrag van straks te komen? Deze laatste vraag is cruciaal, omdat de oorzaak van waarom mensen zich gedragen zoals ze zich gedragen, essentieel is voor waar en hoe je je interventies inricht. Het maakt bijvoorbeeld een groot verschil of de samenwerking niet loopt omdat collega’s fysiek te ver bij elkaar vandaan zitten, ze afgerekend worden op iets anders dan de samenwerking of dat ze belemmerende overtuigingen hebben over het samenwerken.

3. Ingrediënten van de game
Wat wil je dat mensen leren? Welk gedrag moeten ze aan- of afleren? Over welke onderwerpen moeten ze nadenken of moet het gesprek ontstaan? Welke samenwerking moet er wel of juist niet ontstaan? Welke patronen in het team moeten doorbroken worden en welke juist versterkt?

4. Bewust versus onbewust
Van sommige onderwerpen wil je dat mensen er niet eerst over nadenken of er een mening over vormen, maar dat ze het eerst ervaren. Eerst doen en er dan een gesprek over voeren. Bedenk met andere woorden wat je mensen expliciet wilt laten leren en wat zij hiervan (in eerste instantie) onbewust moeten leren. Zo vertelde Alfred Schreuder (assistent coach FC Barcelona) laatst dat hij de grote ego’s uit het team anders wilde laten spelen maar geen zin had in lange discussies. Dus liet hij ze bepaalde oefeningen tijdens de training uitvoeren waarmee al op die nieuwe manier gespeeld werd. Zo waren de spelers dus onbewust al met de nieuwe manier van spelen bezig.

5. Stop er creativiteit in
Er zijn veel manieren om creatief te zijn. Twee tips:

• Voeg divergerende informatie toe: iets fouts, iets irrelevants of iets absurds. Vergroot of verklein iets. Plaats het in een compleet andere context. Associeer en combineer met ideeën.
• Het is de kunst om lang buiten ‘de box’ te blijven. Probeer niet te snel de waarde van een nieuw idee in te schatten. Kom pas zo laat mogelijk weer terug naar de realiteit om met elkaar te bepalen wat de ‘goede’ ideeën zijn. (Creative thinking – how to get out of the box and generate ideas: Giovanni Corazza at TEDxRoma – YouTube)

Zo zijn onze brainstorms (liefst met de klant) de plek waar alles gezegd en gedroomd moet en kan worden. Met humor gaan we soms ook de absurditeit in; van tv-programma’s bij die we recent gezien hebben, of spelletjes die we gedaan hebben. In een latere sessie maken we er een concept van, wat meer aangepast is aan de realiteit en wensen van de klant.

6. Bouwen-testen-aanscherpen-testen
… en misschien nog wel een keer testen. Dit is vaak de spannendste fase. Komt uit wat je bedacht hebt? Vinden mensen het mooi? Werkt het zoals je hoopte? Durf je je hoofd en ideeën op het hakblok te leggen. En indien nodig; ‘kill’ die ‘darlings’ als een idee toch niet perfect werkt of niet in het geheel past. Dit is geen makkelijke stap. Ik weet nog een tof spel wat ik digitaal speelbaar wilde maken en wat niet werkte. Eén dag goed rot over voelen brengt vervolgens weer de energie om de noodzakelijke aanpassingen te doen.

En dan is het loslaten en is het aan de spelers!

Doen en ervaren

Je leest het. Wij zijn fan van serieus spelen. Het is onze missie om spelen in organisaties de gewoonste zaak van de wereld te maken. Niet te lang praten over hoe de ideale situatie eruit zou zien of waarom het gaat zoals het gaat, maar door het spel verleid worden om te gaan doen en ervaren. En dat kan je perfect combineren met andere interventies als trainingen (om iets te verbeteren), intervisie (om beter te achterhalen waarom je doet wat je doet) en goede gesprekken (over dingen die besproken moeten worden).

PS Kom je naar ons webinar “Kennismaken met Serious Gaming”? Hier laten Bram en Albert je ervaren wat serious gaming kan betekenen voor jouw vraagstuk en jouw organisatie. Meld je hier aan.